Zobaczmy zatem, jak powinien wyglądać proces oceny trenera, gdybyśmy zastanowili się nad tym głębiej. Wszyscy wiemy, że jakość trenera musi być skorelowana z jakością piłkarzy. Przyjrzyjmy się temu bliżej.
Na jakość zawodników wpływają: obecna forma fizyczna i psychiczna, wiedza taktyczna, sposób prowadzenia się poza boiskiem, świadomość zadań do wykonania na boisku i poza nim, wcześniejsze doświadczenia płynące z pracy w różnych miejscach z różnymi ludźmi, itd.
Na jakość trenera składają się: rozumienie taktycznych wymogów gry, umiejętność pracy z ludźmi - budowania relacji, innowacyjność, umiejętność kształtowania środowiska do rozwoju, ‘game managment’, itd.
Celowo wymieniłem tylko kilka elementów. Jestem pewien, że każdy z Was może stworzyć własną listę cech i umiejętności, które są dla niego ważnym elementem oceny trenera.
Rozpatrzmy zatem powyższe 4 warianty.
1. Dobry trener + wysoka jakość zawodników.
Nie trudno przewidzieć, że w takich warunkach klub będzie w większości osiągał korzystne rezultaty.
Jakość zawodników pozwoli na realizację założeń taktycznych trenera, które, nawet jeśli nie będą trafne, będą jedynie niewielka przeszkodą w realizacji określonych celów. Uważam, że jakość zawodników zawsze obroni wynik. Mówimy tu jednak o sytuacji, kiedy rzeczona jakość jest wyraźnie lepsza od reszty zespołów w stawce. Jaka jest zatem rola trenera w takim zestawieniu? Powinien stworzyć środowisko którym potrzeby każdego zaspokajane są w jednakowym stopniu. Jeśli zawodnik nie gra, musi wiedzieć że jest ważna częścią zespołu, tak by nie ucierpiała jego ‘jakość’.
2. Dobry trener + niska jakość zawodników.
Jakość pracy trenera ma ogromny wpływ na osiągane wyniki. Jeśli jednak nie będzie miał narzędzi, które będą potrafiły wykonać nakreślony przez niego plan czy zrealizować określonych zadań, to sama praca trenera może być niewystarczająca. Z pewnością dobry trener potrafi stworzyć środowisko, w którym każdy z zawodników może podnieść swoje umiejętności, a drużyna grać zachwycający football. Trener zazwyczaj proponuje rozwiązania, które są skuteczne lecz bardzo często zawodnicy nie potrafią spełnić pokładanych w nich nadziei. Nie trafia do nich to, o czym mówi trener.
Ważnym elementem dobrego trenera jest realizacja celów nakreślonych przez kierownictwo klubu. Czasami cele sportowe oraz organizacyjne nie idą w parze. Takie czynniki również trzeba uwzględnić przy ocenie pracy trenera.
3. Słaby trener + dobra jakość zawodników.
Jak wspomniałem wcześniej, jakość zawodników zawsze się obroni. Nawet jeśli wskazówki trenera będą niejasne, nieprecyzyjne czy nieodpowiednie dla danego zawodnika to będzie on w stanie rozwiązać problemy boiskowe samodzielnie. Trener nie jest kontrolerem do konsoli, który w każdej sekundzie mówi, co robić. Pracuje na treningach nad sytuacjami, które mogą wystąpić na boisku i szuka rozwiązań. Jeśli trener nie nakreśla odpowiednich scenariuszy, nie daje możliwych rozwiązań, to zawodnik w czasie meczu musi wykazać się ‘jakością’, by osiągnąć korzystny wynik.
Niezwykle ważnym aspektem jest umiejętność pracy z ludźmi. Budowania relacji. Korzystnej atmosfery. Jest to dużo ważniejszy aspekt pracy trenera niż sam aspekt sportowy. Słaby trener nie jest w stanie wydobyć wszystkiego co najlepsze w drużyny czy poszczególnego zawodnika. Mówi się, ze klub to ludzie (zarządzający, pracownicy, kibice). Relacje międzyludzkie są więc kluczowe.
4. Słaby trener+ słaba jakość zawodników.
Mowa o sytuacji w której trener nie potrafi stworzyć środowiska do rozwoju dla swoich podopiecznych, a podopieczni nie mają wystarczających umiejętności, by swoją ‘jakością’ osiągnąć korzystny wynik. Role i zadania zawodników są niejasne, nieprecyzyjne. Zawodnicy nie potrafią ich wypełnić.
W tym zestawieniu relacje w klubie nie są najlepsze. Nie dość, że drużyna przegrywa większość spotkań, to tak naprawdę nie jest drużyną a jedynie zlepkiem zawodników Każdy gra dla siebie, nie poświęcając się dla dobra ogółu.
Podsumowując, pracy trenera nie można oceniać wyłącznie poprzez wyniki osiągane przez prowadzony zespół. Należy zastanowić się, czy dysponuje on odpowiednią jakością zawodników, którzy są w stanie sprostać wymaganiom zarówno trenera, jak i poziomu rywalizacji w lidze. Na wynik końcowy składa się wiele czynników. Niektóre z nich trener może kontrolować. Innych nie. W swojej codziennej pracy trener powinien również pamiętać o wymaganiach, jakie ma wobec niego właściciel czy zarząd. Bardzo łatwo ocenić trenera jako nieudacznika czy „wf-istę”. W realnym świecie, żaden trener nie wygra meczu bez swoich zawodników. Zawodnicy bez trenera, już tak.
Autor: Marcin Rusiecki
2:1
-:-